Roztocze to niezwykła kraina geograficzna posiadająca wyjątkowe walory przyrodnicze, kulturowe i historyczne. W Polsce obejmuje część województwa lubelskiego i część województwa podkarpackiego. Charakteryzują ją gęste lasy, kolorowa mozaika falistych pól, rzadka zabudowa, cisza oraz wyjątkowy w skali kraju klimat i atmosfera. Potwierdzeniem wysokiej jakości i niezwykłej atrakcyjności turystycznej Roztocza, jest tytuł Polskiej Marki Turystycznej przyznany przez Ministerstwo Sportu i Turystyki oraz Polską Organizację Turystyczną. Marka Roztocze tym samym znalazła się w elitarnym gronie 12 marek z całej Polski. 

 

Czyste powietrze to zasługa olbrzymich kompleksów leśnych i braku przemysłu ciężkiego. Czy wiesz, że jest to najbardziej nasłoneczniony obszar w Polsce? Jest to miejsce idealne do uprawiania turystyki aktywnej i kulturowej. Sprzyjają temu liczne szlaki piesze i rowerowe, w tym Centralny Szlak Rowerowy Roztocza oraz przebiegająca tędy część Wschodniego Szlaku Rowerowego Green Velo. Znajdziesz tutaj również stoki i trasy narciarskie oraz bogatą ofertę spływów kajakowych. Odbywa się tutaj wiele wydarzeń kulturalnych np.: Letnia Akademia Filmowa i Rockowisko w Zwierzyńcu, Festiwal Stolica Języka Polskiego w Szczebrzeszynie, Festiwal Turystyki Rowerowej "Roztocze bez granic" i inne. W 2019 r. Roztocze wpisano na Listę Transgranicznych Rezerwatów Biosfery UNESCO. 

Roztoczański Park Narodowy jest usytuowany w południowej części województwa lubelskiego, około 100 km od Lublina oraz 30 km od Zamościa. Aż 94% jego powierzchni stanowią lasy, co czyni go najbardziej zalesionym parkiem w Polsce. Wyjątkowość tego obszaru zauważono już w XVI wieku. Na polecenie kanclerza i hetmana wielkiego koronnego Jana Zamoyskiego utworzono tu zwierzyniec, czyli rodzaj rezerwatu służącego do organizacji polowań. Na szczęście, obecnie nikt już tutaj nie poluje, chyba że z aparatem fotograficznym - a o wyjątkowe ujęcia nie trudno. Dzięki bogactwu tutejszej flory, Roztoczański Park Narodowy jest domem dla 3630 gatunków zwierząt. Najbardziej znanym jest Konik Polski. Występują tu jelenie, łosie, sarny czy dziki, a także wilki oraz rysie. Miłośnicy birdwatching’u przy odbrobinie szczęścia będą mieli szansę obserwacji bociana czarnego, orlika krzykliwego, bielika czy puszczyka uralskiego.

Przygodę w Roztoczańskim Parku Narodowym najlepiej rozpocząć od wizyty w Ośrodku Edukacyjno-Muzealnym w Zwierzyńcu, gdzie na turystów czeka interesująca ekspozycja przyrodnicza. Szereg przydatnych wskazówek i ciekawych informacji uzyskamy odwiedzając Punkt Informacji Turystycznej, zlokalizowany przy Ośrodku. To tutaj można zaopatrzyć się w niezbędne mapy oraz zakupić bilety wstępu na ścieżki przyrodnicze. Jedna z najbardziej popularnych prowadzi na Bukową Górę. Najpierw należy przekroczyć okazałą drewnianą bramę - swoisty portal do królestwa przyrody. Na szczyt prowadzą wyjątkowe leśne schody. Nagrodą za ich pokonanie jest wspaniały widok na malowniczą mozaikę roztoczańskich pól i lasów. Dalej ścieżka kieruje nas do miejscowości Sochy, gdzie kończy swój bieg nieopodal cmentarza upamiętniającego pacyfikację wsi w roku 1943. Długość całej trasy to ok. 2,5 km.
 

Jednym z ulubionych miejsc turystów odwiedzających Roztoczański Park Narodowy są Stawy Echo. Położenie akwenów w dolinie strumienia Świerszcz, wśród lasów i u podnóża wydm sprzyja pełnemu relaksowi, tym bardziej, że do dyspozycji jest piaszczyste kąpielisko. Tereny w sąsiedztwie stawów stanowią ostoję Koników Polskich, które możemy obserwować z wieży widokowej. Bez problemu dojedziemy tu samochodem, istnieją jednak ciekawsze rozwiązania. Najlepszym i zarazem najpiękniejszym jest spacer "Ścieżką po Wydmie do Stawów Echo", rozpoczynającej się przy Ośrodku Edukacyjno-Muzealnym w Zwierzyńcu. Trasa wynosi 1,7 km. Rowerzystom wybierającym się na kąpielisko poleca się „Ścieżkę do Stawów Echo”, mającą swój początek w pobliżu zabytkowego browaru, także w Zwierzyńcu. Dystans jest podobny. Ze względu na zastosowane udogodnienia ścieżka jest dostępna także dla osób z niepełnosprawnościami oraz rodzin z wózkami dziecięcymi. 

Kolejną szansą na bliskie spotkanie z konikami polskimi jest wędrówka ponad kilometrową "Ścieżką poznawczą na Białą Górę". Trasa rozpoczyna się na parkingu Roztoczańskiego Centrum Naukowo Edukacyjnego. Jednak możemy naszą wędrówkę zacząć także przy nieutwardzonym parkingu przy drodze Zwierzyniec-Józefów. Ścieżka przecina obszar Ostoi konika. Poruszanie się możliwe jest jedynie wyznaczonym korytarzem. Dziewięciometrowa wieża widokowa daje możliwość podziwiania przepięknej roztoczańskiej panoramy. Ścieżka nie jest dostępna dla rowerów.

Okolice Stawów Echo to także początek ścieżki poznawczej "Na Piaseczną Górę", prowadzącej do punktu widokowego, który szczególnie upodobali sobie obserwatorzy ptaków. Po nacieszeniu się urzekającą panoramą okolicy, możemy ruszyć w drogę powrotną śródleśną łąką i borem sosnowym. Ścieżka o całkowitej długości 3,2 km kończy się w Zwierzyńcu.

 

Kolejną z urokliwych atrakcji Roztoczańskiego Parku Narodowego jest Florianka. Ta dawna leśna osada ordynacka zagościła na mapach już w pierwszej połowie XIX wieku. Powstała tu leśniczówka oraz dwie gajówki a także folwark. Nazwa osady wywodzi się od owianego sławą czternastowiecznego rycerza – Floriana Szarego, którego ród Zamoyskich uznawał za swojego wielkiego przodka. Według podań to właśnie w tej okolicy rycerz został zaatakowany przez olbrzymiego niedźwiedzia. W cieniu okazałego dębu siostra Floriana Szarego - Janka opatrywała mu rany. Czy było tak naprawdę? Do dziś ponoć pozostał tylko jeden świadek tamtych wydarzeń, Dąb Florian noszący imię po wielkim rycerzu. Obecnie w obrębie Florianki mieści się Izba Leśna - ukazująca życie leśników i ich rodzin w czasach międzywojennych - oraz Ośrodek Hodowli Stajennej Konika Polskiego. Wytyczono tu dwie ścieżki poznawcze – dendrologiczną oraz krajobrazową. Około kilometrowa ścieżka dendrologiczna obejmuje kilkadziesiąt okazów drzew i krzewów, które zostały zasadzone przez leśników Ordynacji Zamojskiej w prowadzonych tu szkółkach. Pełne poznanie skarbów Florianki gwarantuje spacer ścieżką krajobrazową (1,2 km). Wędrówkę rozpoczynamy przy Izbie Leśnej a następnie kierujemy się przez obszar dawnego folwarku aż do Ośrodka Hodowli Stajennej. To właśnie tutaj możemy przyjrzeć się z bliska konikom polskim, a także rodzimej odmianie owcy – owcy uhruskiej. Jak najlepiej dostać się do Florianki? Najlepiej rowerem. Z Ośrodka Edukacyjno-Muzealnego prowadzi trasa Rybakówka – Florianka – Górecko Stare (15 km).

 
Roztoczański Park Narodowy to miejsce o interesującej przeszłości. Miłośnikom historii szczególnie poleca się dwie ścieżki poznawcze – do Wzgórza Polak oraz do Wojdy. Dwukilometrowa "Ścieżka przyrodniczo-historyczna do Wzgórza Polak" nawiązuje do powstania styczniowego i stoczonych tu walk, oraz jest doskonałym miejscem do obserwacji panoramy Kotliny Sandomierskiej oraz strefy krawędziowej Roztocza. Początek ścieżki znajduje się na zachód od Zwierzyńca, na parkingu przy drodze krajowej nr 858 prowadzącej do Biłgoraja. "Ścieżka przyrodniczo-historyczna do Wojdy", poświęcona jest między innymi tematyce Powstania Zamojskiego. Walki powstańcze zapisały się głęboko w pamięci miejscowej ludności, jako bohaterska obrona Zamojszczyzny przed niemieckimi wysiedleniami. Planując spacer musimy udać się do Szewni Dolnej, wsi usytuowanej na północny-wschód od Zwierzyńca. Początek ścieżki znajduje się przy Pomniku Powstania Zamojskiego. Jej całkowita długość to 4 kilometry.

Zwierzyniec nazywany jest bramą Roztoczańskiego Parku Narodowego. To właśnie piękno otaczającej przyrody przyczyniło się do założenia miasteczka. Do dziś możemy podziwiać budynki powstałe na zlecenie rodu Zamoyskich, który szczególnie upodobał sobie te tereny. Najbardziej charakterystycznym zabytkiem jest barokowy kościółek na wodzie - czyli Kościół pw. św. Jana Nepomucena, ufundowany przez Teresę i Tomasza Zamoyskich z wdzięczności za narodziny syna. W miasteczku zachował się zespół zarządu Ordynacji Zamoyskiej oraz Pałac Plenipotenta. Na szczególną uwagę zasługuje zabytkowy browar, którego historia sięga początków XIX wieku, założony niegdyś przez Stanisława Kostkę Zamoyskiego. Zabytkową część Zwierzyńca z parkiem narodowym łączy kilkusetmetrowa "Ścieżka poznawcza Aleją Aleksandry Wachniewskiej", która prowadzi do Ośrodka Edukacyjno-Muzealnego. Co roku latem, miasteczko stają się także mekką dla wielbicieli kina. Od ponad dwudziestu lat organizowana jest tutaj Letnia Akademia Filmowa. W trakcie wydarzenia odbywają się liczne seanse filmowe, koncerty i spotkania.

 

Roztoczański Park Narodowy to fragment Roztocza, które jak długie i szerokie skrywa wyjątkowe skarby. Malownicze szumy na Tanwi w okolicach Suśca, uzdrowiskowy Krasnobród, rowerowy Józefów, stolica języka polskiego w Szczebrzeszynie, Muzeum i Miejsce Pamięci w Bełżcu, skamieniałe drzewa w pobliżu Lubyczy Królewskiej, Tomaszów Lubelski z unikalnym modrzewiowym kościołem i inne skarby architektury drewnianej - powodów aby odwiedzić Roztocze są tysiące. Przekonasz się, gdy tylko tu przyjedziesz.

Planując pobyt skorzystaj z oferty certyfikowanych obiektów Polskiej Marki Turystycznej Roztocze. Na stronie www.roztoczetravel.pl znajdziesz więcej informacji o klimatyczne miejsca noclegowych, lokalach gastronomicznych serwujących lokalne potrawy, wydarzeniach oraz atrakcjach turystycznych

 

Miejscowości:

Bełżec | Muzeum i Miejsce Pamięci
Górecko Kościelne | Modrzewiowy kościół pw. św. Stanisława
Guciów | Zagroda Guciów z kolekcją minerałów i skamielin
Hrebenne | Zespół greckokatolickiej cerkwii pw. św. Mikołaja 
Józefów | Rowerowa stolica Roztocza
Krasnobród | Roztoczańskie uzdrowisko
Nielisz | Największy zalew na Lubelszczyźnie
Radecznica | Sanktuarium św. Antoniego
Siedliska | Muzeum Skamieniałych Drzew
Susiec | Szumy na Tanwii
Szczebrzeszyn | Stolica Języka Polskiego
Tomaszów Lubelski | Drewniany kościół pw. Zwiastowania NMP
Zwierzyniec | Brama do Roztoczańskiego Parku Narodowego
Lubycza Królewska | Cerkwie, skamieniałe drzewa i bunkry

Wybrane wydarzenia na Roztoczu:

Festiwal Turystyki Rowerowej "Roztocze bez granic" (maj/czerwiec)
Rockowisko Zwierzyniec (lipiec)
Festiwal Stolica Języka Polskiego w Szczebrzeszynie i Zamościu (sierpień)
Letnia Akademia Filmowa w Zwierzyńcu (sierpień)

Lubelska Regionalna Organizacja Turystyczna poleca:

Domki Letniskowe „Na Wzgórzu”
Zagroda Roztocze
SZUMY PARK Hotel
Hotel Antoni
Biuro Turystyczne Quand
Lokalna Organizacja Turystyczna "Roztocze"
Lokalna Organizacja Turystyczna "Zamość i Roztocze"
Akademia Przyrodnicza na Roztoczu – obserwacja ptaków
Roztoczańskie Muzeum PRL w Zamościu

Informacja turystyczna na Roztoczu:

Punkt Informacji Turystycznej w Józefowie **
Punkt Informacji Turystycznej - Ośrodek Edukacyjno-Muzealny Roztoczańskiego Parku Narodowego **
Informacja Turystyczna w Krasnobrodzie ***
Zamojskie Centrum Informacji Turystycznej i Historycznej w Zamościu **