Zapraszamy Cię na rowerową przygodę w województwie lubelskim. Różnorodność krain jaką niesie za sobą przestrzeń pomiędzy Wisłą a Bugiem sprawia, że trudno się tutaj nudzić. Zapomnij na chwilę o wielkomiejskim zgiełku i odpocznij w bliskim kontakcie z naturą. Wybierasz wycieczkę przez Centralny Szlak Rowerowy Roztocza, Wschodni Szlak Rowerowy Green Velo, a może malownicze zakątki Krainy Lessowych Wąwozów? Specjalnie dla Ciebie przygotowaliśmy wszystkie niezbędne informacje, które pomogą Ci zaplanować idealny pobyt.
Położenie regionu
Walory kulturowe
Infrastruktura dla rowerzystów
Regionalne szlaki rowerowe
Wschodni Szlak Rowerowy Green Velo
Centralny Szlak Rowerowy Roztocza
Wydarzenia
Noclegi
Kuchnia regionalna
Przepisy ruchu drogowego
Wypożyczalnie rowerów i serwisy
Informacja turystyczna
POŁOŻENIE REGIONU
Województwo lubelskie jest położone we wschodniej części Polski, pomiędzy rzeką Wisłą (od zachodu) a rzeką Bug, stanowiącą wschodnią granicę Unii Europejskiej. Odległość z Lublina do Warszawy to 170 kilometrów. W południowej części regionu znajduje się Roztocze - wypiętrzony wał wzniesień, szerokości 12–32 km i długości około 190 km, przebiegający z północnego zachodu, od Kraśnika, na południowy wschód do Lwowa. Najwyższym wzniesieniem Roztocza i całego województwa lubelskiego jest Wielki Dział, (390,4 m n.p.m). Deniwelacje rosną od ok. 90 m na płn.-zach. do ok. 170 m na płd.-wsch. Atrakcyjnym dla rowerzystów obszarem są także sąsiadujące z Roztoczem od zachodu Lasy Janowskie, położone Równinie Biłgorajskiej i charakteryzujące się niższymi wysokościami względnymi. Wyżyna Lubelska graniczy z Roztoczem od północy. To właśnie na tym obszarze znajduje się stolica województwa – Lublin oraz inne ważne miasta regionu, takie jak: Kazimierz Dolny, Puławy czy Zamość. Największe deniwelacje, dochodzące nawet do 100 metrów występują w pobliżu doliny Wisły. To właśnie tam, w okolicach Kazimierza Dolnego znajduje się najgęstsza w Europie sieć lessowych wąwozów.Obejmujące północno-wschodnią część regionu Polesie to teren równinny o niewielkich różnicach wysokości względnej, obejmujący m.in. obszar atrakcyjnego turystycznie pojezierza Łęczyńsko-Włodawskiego. Najcenniejsze przyrodniczo obszary Polesia Zachodniego objęto ochroną tworząc Poleski Park Narodowy. Interesującym i zróżnicowanym obszarem jest Nizina Południowopodlaska w północnej i północno-zachodniej części województwa. Teren w północnej części jest lekko falisty, znajduje się tam m.in. przełomowy odcinek rzeki Bug oraz miasto Biała Podlaska. Część południowa jest równinna.
WALORY KULTUROWE
Dlaczego warto wybrać Lubelskie? Różnorodność krain jakie niesie za sobą przestrzeń pomiędzy Roztoczem a Polesiem sprawia, że trudno się tutaj nudzić. Spacer po zamojskim rynku, rowerowa wycieczka w urzekające okolice Kazimierza Dolnego, czy spływy kajakowe po lubelskich rzekach, to tylko niektóre atrakcje, które tu na Ciebie czekają. Lubelskie to region, który w przeszłości zamieszkiwały różne kultury. Ich ślady obecne są w świetnie zachowanej architekturze. Tylko tutaj na odcinku kilkudziesięciu kilometrów odnajdziesz świątynie katolickie, prawosławne i neounickie, tatarskie cmentarze i żydowskie kirkuty. W niewielkim, przygranicznym miasteczku, Włodawie, do dzisiaj funkcjonują obok siebie synagoga, cerkiew i kościół katolicki. Kwintesencją połączenia tradycji Wschodu i Zachodu jest Kaplica Trójcy Świętej w Lublinie z freskami rusko-bizantyjskimi pochodzącymi z 1. poł. XV w.
INFRASTRUKTURA DLA ROWERZYSTÓW
Infrastruktura rowerowa jest dobrze rozwinięta. Turyści mogą skorzystać z wielu wypożyczalni rowerowych w miastach, parkach narodowych oraz innych atrakcyjnych turystycznie obszarach, takich jak: Lublin, Zamość, Kazimierz Dolny, Nałęczów, Włodawa, Urszulin (Poleski PN), Zwierzyniec (Roztoczański PN). Dodatkowo w Lublinie, Chełmie i Nałęczowie funkcjonuje system roweru miejskiego. Turystyka rowerowa w województwie lubelskim jest bardzo popularna a zainteresowanie stale rośnie. Efektem jest rozwój infrastruktury rowerowej oraz regulacja przepisów ruchu drogowego, co wpływa na wzrost bezpieczeństwa rowerzystów. Coraz więcej obiektów noclegowych przystosowuje swoje funkcje do potrzeb turystów z rowerami.
Idealnymi miejscami na bazy rowerowe, ze względu na położenie, noclegi oraz atrakcje turystyczne są m.in.: Tomaszów Lubelski, Zwierzyniec, Józefów – doskonałe miejscowości dla rowerzystów chcących eksplorować malownicze tereny Roztocza. Lublin – stolica województwa, położona w jego centralnej części. Rozpoczynają się tutaj ciekawe szlaki regionalne prowadzące do Kazimierza Dolnego (70 km) oraz Woli Uhruskiej (110 km). Kazimierz Dolny – niewielka klimatyczna miejscowość malowniczo usytuowana nad rzeką Wisłą. Stanowi centralny punkt Krainy Lessowych Wąwozów, jednego z najatrakcyjniejszych turystycznie obszarów w województwie i całym kraju. Włodawa – nazywana „Miastem Trzech Kultur”, stanowi doskonałą bazę noclegową do poznawania wielu ciekawych miejsc położonych na Polesiu i wzdłuż granicznej rzeki Bug. Janów Lubelski – to miasto położone w sercu Lasów Janowskich, stanowiących część Puszczy Solskiej – jednego z największych zwartych kompleksów leśnych w Polsce. Jako bazy dla rowerzystów warto polecić także: Chełm, Nałęczów, Białą Podlaską, Hrubieszów, Kraśnik, Łuków oraz Janów Podlaski.
REGIONALNE SZLAKI ROWEROWE
Przez Lubelskie przebiega 5 regionalnych szlaków rowerowych o łącznej długości ponad 1000 kilometrów:
Centralny Szlak Rowerowy Roztocza: Kraśnik – Lwów ( ~187,6 km – odcinek polski do Hrebennego)
Szlak rowerowy Lublin – Wola Uhruska (~107 km)
Szlak rowerowy Lublin – Kazimierz Dolny (~67 km)
Szlak rowerowy Kazimierz Dolny – Kraśnik (~106,5 km)
Nadbużański Szlak Rowerowy: Janów Podlaski – Hrubieszów (~256 km)
Ponadto ok. 400 kilometrów Wschodniego Szlaku Rowerowego Green Velo prowadzi przez województwo lubelskie.
Szlaki regionalne są dobrze oznakowane i znajdują się na nich miejsca odpoczynku, wyposażone w drewniane wiaty, ławki, stojaki rowerowe, kosze na śmieci i mapy okolicy. Regionalne szlaki rowerowe w większości prowadzą drogami asfaltowymi o niewielkim natężeniem ruchu i dobrej lub bardzo dobrej nawierzchni. Niektóre odcinki wyznaczone zostały wzdłuż nieutwardzonych dróg polnych i leśnych, których przejechanie jest proste i bezpieczne oraz dostarcza wielu wrażeń widokowych. Poza szlakami regionalnymi w województwie lubelskim znajduje się wiele innych oznakowanych lokalnych tras, doskonałych do rekreacyjnych przejażdżek. Warto w tym miejscu wspomnieć m.in. o szlakach rowerowych w Lasach Janowskich czy Szlaku Ziemi Łukowskiej. Planując wycieczkę nieprowadzącą znakowanymi szlakami rowerowymi najlepiej jest wybierać drogi gminne i powiatowe, które charakteryzują się niewielkim natężeniem ruchu, zwykle dobrym stanem nawierzchni oraz prowadzą przez ciekawe krajobrazowo obszary. Rowerzysta nie może korzystać z dróg ekspresowych.
WSCHODNI SZLAK ROWEROWY GREEN VELO
Wschodni Szlak Rowerowy Green Velo mający blisko 2000 km długości to najdłuższa trasa rowerowa w Polsce. Przebiega przez obszar pięciu województw leżących we wschodniej części kraju: warmińsko-mazurskie, podlaskie, lubelskie, podkarpackie oraz świętokrzyskie. Lubelska część szlaku ma długość ok. 400 kilometrów i prowadzi m.in. wzdłuż wschodniej granicy kraju, przez malownicze tereny nadbużańskie z sanktuariami różnych wyznań: w Pratulinie, Kostomłotach, Kodniu i Jabłecznej, wielokulturowe miasta: Chełm, Szczebrzeszyn i Włodawę czy Roztoczański Park Narodowy. W 2019 r. Roztocze wpisano na Listę Transgranicznych Rezerwatów Biosfery UNESCO. Jednym z wyróżników Wschodniego Szlaku Rowerowego Green Velo jest znajdująca się wzdłuż całej trasy infrastruktura rekreacyjna. Miejsca takie nazwane zostały MOR-ami, czyli Miejscami Obsługi Rowerzystów. Zlokalizowane są co 8-10 kilometrów, zwykle przy atrakcjach turystycznych i ciekawych miejscowościach. Wszystkie MOR-y są jednolicie oznakowane i wyposażone w wiaty, ławy, stojaki rowerowe, tablice informacyjne oraz kosze na śmieci, a niektóre również w toalety przenośne. MOR-y pozwalają na odpoczynek, schronienie się przed deszczem oraz uzyskanie informacji o atrakcjach w najbliższej okolicy. Szlak jest bardzo dobrze oznakowany.
Dystans całkowity: ok. 400 km (w województwie lubelskim)
Deniwelacje: najwyższy punkt 350 m. n.p.m. / najniższy punkt 220 m.n.p.m. (w województwie lubelskim)
www: www.greenvelo.pl
Mapa: www.greenvelo.pl/en/map
GPX: www.greenvelo.pl/detal/1-greenvelo-szlak-green-velo
CENTRALNY SZLAK ROWEROWY ROZTOCZA
Roztocze to malownicza kraina rozciągająca się od Kraśnika po Lwów. Charakteryzują ją gęste lasy, rzadka zabudowa, cisza oraz wyjątkowy w skali kraju klimat. To najbardziej nasłoneczniony obszar w Polsce. Najcenniejsze obszary leśne zostały objęte ochroną w ramach Roztoczańskiego Parku Narodowego – najbardziej zalesionego wśród polskich parków. Utworzono tutaj również liczne parki krajobrazowe i rezerwaty przyrody. Wyjątkowe walory naturalne, kulturowe i historyczne sprawiają, że w 2019 r. Transgraniczny Rezerwat Biosfery Roztocze został wpisany na elitarną Listę Sieci Rezerwatów Biosfery UNESCO. To idealny kierunek dla miłośników turystyki aktywnej. Na rowerzystów czeka Centralny Szlak Rowerowy Roztocza prowadzący z Kraśnika do granicy Polski w Hrebennem. Długość polskiej części szlaku wynosi 190 kilometrów i jest oznakowana kolorem czerwonym. Prowadzi w większości drogami asfaltowymi, chociaż zdarzają się także krótkie odcinki o nawierzchniach nieutwardzonych. Najniżej położony punkt na szlaku znajduje się na wysokości ok. 210 m n.p.m. (okolice Radecznicy), a najwyższy w polskiej części to ok. 335 m.n.p.m. w okolicy miejscowości Podlesina.
Dystans całkowity: ok. 190 km (w województwie lubelskim)
Deniwelacje: najwyższy punkt 335 m.n.p.m. / najniższy punkt 210 m.n.p.m. (w województwie lubelskim)
Mapa: www.roweloveroztocze.pl/#mapy-walorow
WYDARZENIA
Tutaj zawsze się coś dzieje. Odbywające się cyklicznie festiwale podkreślają atmosferę otwartości, szacunku do kultury i potrzeby dzielenia się nowoczesnym podejściem do tradycji. Noc Kultury, Inne Brzmienia, Carnaval Sztukmistrzów, Festiwal Re:Tradycja, Europejski Festiwal Smaku w Lublinie, Jarmark Hetmański w Zamiściu, Festiwal Filmu i Sztuki Dwa Brzegi w Kazimierzu Dolnym i Janowcu nad Wisłą oraz Letnia Akademia Filmowa w Zwierzyńcu to tylko niektóre wydarzenia warte polecenia. W województwie lubelskim odbywa się jedna z największych imprez rowerowych w Polsce – Święto Roweru w Lubartowie (czerwiec). Ciekawych wydarzeń jest więcej, np. Tydzień Turystyki Rowerowej Bike’owe Roztocze (sierpień) Gwiaździsty Rajd Rowerowy na Wzgórze Polak, czy Ogólnopolski Rajd Rowerowy Jastrzębia Zdebrz (wrzesień). W każdy ostatni piątek miesiąca w Lublinie odbywa się Lubelska Masa Krytyczna – wspólny przejazd rowerowy ulicami miasta, mający na celu zwrócenie uwagi na potrzeby rowerzystów. Na miłośników rowerowych zawodów czekają takie imprezy jak Międzynarodowy Rowerowy Maraton Kresowy MTB w Gminie Chełm (lipiec), Lubelski Maraton Rowerowy (maj) czy Mistrzostwa Województwa Lubelskiego w Kolarstwie Szosowym. Kalendarz wydarzeń, które odbędą się w województwie lubelskim w 2023 roku znajduje się tutaj: Kalendarz wydarzeń Lubelskie 2023
W ofercie dla rowerzystów znajdzie się także coś osób preferujących indywidualne podejście do zwiedzania - Lubelskie Spacery Rowerowe to propozycja zwiedzania Lublina z przewodnikiem z perspektywy dwóch kółek. Oferta dostępna jest w języku Polskim i Angielskim.
NOCLEGI
W związku z ciągłym wzrostem zainteresowania turystyką rowerową i rozwojem infrastruktury coraz więcej obiektów noclegowych chętnie przyjmuje cyklistów, zapewnia możliwość skorzystania z pobytu przez jedną osobę, wczesnego wymeldowania, bezpiecznego i nieodpłatnego przechowania rowerów, udostępnia narzędzia do podstawowych napraw, udziela informacji ustnej i drukowanej na temat szlaków w okolicy a nawet przygotowuje odpowiednie śniadanie. Do takich obiektów należą m.in. Hotel Zamek Janów Podlaski, Hotel Dwór Droblin, Hotel Duet w Chełmie, Siedlisko Sobibór, Hotel Duo Spa w Janowie Lubelskim, Hotel Antoni w Tomaszowie Lubelskim, Hotel Renesans w Zamościu, czy Agroturystyka Polana i Brzozowy Dworek w Lipowcu. Dobrym pomysłem dla rowerzysty będzie skorzystanie z oferty licznych w województwie lubelskim gospodarstw agroturystycznych, które poza wypoczynkiem w ciszy i spokoju, oferują także kuchnię regionalną.
KUCHNIA REGIONALNA
Lista tradycyjnych potraw województwa lubelskiego jest bardzo bogata i… smaczna. Dziedzictwo kulinarne Lubelszczyzny ma związek z jej przygranicznym położeniem na styku kultur Wschodu i Zachodu. Gama regionalnych potraw i smaków jest bardzo bogata i różnorodna, czego dowodem jest ponad 200 pozycji wpisanych na Listę Produktów Tradycyjnych. Oto niektóre z potraw, których musisz spróbować odwiedzając region: cebularz lubelski, piróg biłgorajski gryczany lub jaglany, forszmak lubelski, lubelskie miody, pierogi lubelskie lub pierogi ze świeżymi owocami.
PRZEPISY RUCHU DROGOWEGO DLA ROWERZYSTÓW
Zasady ruchu drogowego, w tym prawa i obowiązki rowerzystów, reguluje Ustawa Prawo o ruchu drogowym oraz Rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej. Oto niektóre z zasad: Aby jeździć rowerem na części jezdni, pasie ruchu, chodnika lub drogi osoba pełnoletnia potrzebuje tylko dowodu osobistego. Zakaz jazdy na rowerze obowiązuje jedynie na drogach ekspresowych oraz autostradach. Jeśli wzdłuż prawej strony jezdni istnieje pas rowerowy, kierujący pojazdem rowerowym ma obowiązek jechać pasem, a nie drogą publiczną. Rowerzysta zobowiązany jest jeździć możliwie blisko prawej krawędzi jezdni. Rowerzysta nie może przejechać na rowerze przez przejście dla pieszych. Jazda na dwóch kółkach możliwa jest wyłącznie po osobno oznakowanym przejeździe rowerowym.
Rower biorący udział w ruchu drogowym musi być wyposażony w:
- światła przednie – najmniej jedno światło pozycyjne barwy białej lub żółtej selektywnej,
- światła tylne – najmniej jedno światło odblaskowe barwy czerwonej, ale o kształcie innym niż trójkąt oraz przynajmniej jedno światło pozycyjne czerwone.
- co najmniej jeden działający hamulec,
- dzwonek bądź inny sygnał ostrzegawczy o dźwięku nieprzeraźliwym.
Świateł musimy używać od zmierzchu do świtu. W Polsce nie ma konieczności jazdy w kasku, jednak używając go rowerzysta jest znacznie bezpieczniejszy. Nie ma przymusu używania kamizelek odblaskowych, ale po zmroku jadąc słabo oświetloną drogą odblaskowa kamizelka znacznie zwiększa widoczność i bezpieczeństwo.
WYPOŻYCZALNIE ROWERÓW I SERWISY
Wypożyczalnie Rowerów. Nic nie zastąpi własnego roweru podczas wycieczki, jednak w województwie lubelskim turyści mogą również skorzystać z wielu wypożyczalni rowerowych w miastach, parkach narodowych oraz innych atrakcyjnych turystycznie obszarach: Lublin, Zamość, Kazimierz Dolny, Nałęczów, Włodawa, Urszulin (Poleski PN), Zwierzyniec (Roztoczański PN). Dodatkowo w Lublinie, Nałęczowie i Chełmie funkcjonuje system roweru miejskiego.
Lublin:
Lubelski Ośrodek Informacji Turystycznej i Kulturalnej
ul. Krakowskie Przedmieście 6, 20-002 Lublin
tel. +48 81 532 44 12
info@loitik.eu
www.lublintravel.pl
Słoneczny Wrotków
ul. Osmolicka 1, 20-518 Lublin
tel. +48 81 446 51 70
www.mosir.lublin.pl
Lubelski Rower Miejski
tel. +48 81 464 66 00
www.lubelskirower.pl
AleRower (elektryczne rowery cargo)
tel. +48 887 747 501
alerower.pl/wypozyczalnia/
Zamość i Roztocze:
Zamojskie Centrum Informacji Turystycznej i Historycznej
Rynek Wielki 13 (ratusz), 22-400 Zamość
tel. +48 84 639 22 92
www.zci.zamosc.pl
Bagienne Bractwo Obserwatorów Terenowych
(wypożyczalnia pendzoków – 4-kołowych rowerów 4-osobowych)
ul. Sukiennicza 13, 23-300 Janów Lubelski
tel. +48 502 316 616
www.obserwatorzy.pl
Józefowska Wypożyczalnia Rowerowa
ul. Kościuszki 54a, 23-460 Józefów
tel. +48 502 479 755, +48 506 553 994
jozefowska.wypozyczalnia@gmail.com
Wypożyczalnia rowerów Browar Zwierzyniec
ul. Browarna 7, 22-470 Zwierzyniec
tel. +48 502 221 763
wypozyczalnia@roweryzwierzyniec.pl
www.roweryzwierzyniec.pl
Kraina Lessowych Wąwozów:
Marina Puławy
ul. Portowa 3, 24-100 Puławy
tel. +48 797 399 260
biuro@marina-pulawy.pl
www.marina-pulawy.pl
Polesie:
Poleski Park Narodowy
ul. Lubelska 3a, 22-234 Urszulin
tel. +48 82 562 23 88
www.poleskipn.pl
Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji Włodawa
ul. Szkolna 4, 22-200 Włodawa
tel. +48 82 572 25 84, +48 82 572 12 59
www.mosir.wlodawa.eu
Punkt Informacji Turystycznej Włodawa
ul. Partyzantów 25, 22- 200 Włodawa
tel. +48 82 571 70 73
it.wlodawa@gmail.com
Sklepy i serwisy rowerowe są szeroko dostępne we wszystkich turystycznych obszarach oraz miastach regionu, takich jak Lublin, Zamość, Chełm, Puławy, Biała Podlaska, Włodawa, Lubartów, Janów Lubelski i innych.
INFORMACJA TURYSTYCZNA
Istnieje wiele dobrych map i wydawnictw dotyczących turystyki rowerowej w województwie lubelskim, które dostępne są w certyfikowanych punktach informacji turystycznej w całym regionie. Zapraszamy do Lubelskiego Ośrodka Informacji Turystycznej i Kulturalnej w Lublinie (ul. Krakowskie Przedmieście 6, 20-002 Lublin, tel. +48 81 532 44 12, e-mail:info@loitik.eu).