Lubelskie muzea skrywają wiele tajemnic. Odwiedzając je odbędziesz niezwykłą podróż w czasie i poznasz historię, tradycje, wybitne dzieła malarstwa, sztukę ludową czy osobliwości przyrodnicze Lubelszczyzny. Zlokalizowane w zabytkowych pałacach, budynkach fortecznych i innych historycznych obiektach zachwycą Cię swoją architekturą, a zawarte w nich skarby pozwolą Ci poznać Lubelskie wszystkimi zmysłami.
1. Muzeum Narodowe w Lublinie
Jeśli chcesz poznać pradawne dzieje Lubelszczyzny, ciekawi Cię sztuka ludowa i interesują Cię wybitne dzieła malarstwa, koniecznie odwiedź Muzeum Narodowe. Zobaczysz tam między innymi słynny obraz Jana Matejki "Unia Lubelska". Lubisz legendy i ciekawe historie? Na wystawie poświęconej Trybunałowi Koronnemu znajdziesz stół z odciśniętą Czarcią Łapą. To nie wszystko! Na wzgórzu zamkowym zlokalizowane są także najważniejsze zabytki w Lublinie: wieża zamkowa z tarasem widokowm, z którego roztacza się wspaniały widok na Stare Miasto oraz Kaplica Trójcy Świętej, czyli unikatowy przykład połączenia gotyckiej architektury z rusko-bizantyjskimi freskami. Oprócz siedziby głównej, Muzeum zaprasza także do swoich oddziałów: Muzeum Historii Miasta Lublina w Bramie Krakowskiej, Muzeum Literackiego im. Józefa Czechowicza, Dworku Wincentego Pola, Muzeum Martyrologii "Pod Zegarem", Muzeum Stefana Żeromskiego w Nałęczowie, Muzeum Bolesława Prusa w Nałęczowie oraz Muzeum Regionalnego w Kraśniku. www.zamek-lublin.pl
2. Muzeum Wsi Lubelskiej
To jedno z najchętniej odwiedzanych muzeów w Lublinie, a także jeden z największych i najpiękniejszych skansenów w Polsce. Podczas wizyty przeniesiesz się w czasie i poznasz zabytki charakterystyczne dla wiosek z różnych części Regionu Lubelskiego. Wśród nich znajdują się ekspozycje dwóch zespołów sakralnych - rzymskokatolickiego oraz greckokatolickiego, których świątynie nadal pełnią funkcje sakralne. Spacerując po tym malowniczo położonym muzeum napotkasz także uprawy rolne i zwierzęta hodowlane, takie jak: konie, kozy, kury, gęsi i kaczki. W miasteczku prowincjonalnym Europy Środkowej zajrzysz do środka wiernie zrekonstruowanych budynków, m.in. ratusza z Głuska, aresztu z Samoklęsk czy restauracji z Zemborzyc. Lubelski skansen zaprasza także na na cyklicznie organizowane wydarzenia, obrazujące życie na wsi. www.skansen.lublin.pl
3. Muzeum Zamoyskich w Kozłówce
Położone w sąsiedztwie urokliwego Kozłowieckiego Parku Krajobrazowego Muzeum, zostało w 2020 roku nagrodzone Złotą Pinezką Google jako najbardziej rozpoznawalna atrakcja turystyczna województwa lubelskiego. Mieści się w zespole pałacowo-parkowym założonym w pierwszej połowie XVIII wieku, następnie przebudowanym na przełomie XIX/XX wieku przez hr. Konstantego Zamoyskiego. Zwiedzając kompleks zobaczysz kaplicę wzorowaną na tej w Wersalu, a także działającą w dawnej powozowni unikatową Galerię Sztuki Socrealizmu, prezentującą eksponaty z lat 50. XX wieku, kiedy sztukę wprzęgnięto w walkę o socjalizm. Wizyta w stajni koni cugowych pozwoli Ci zapoznać się z powozami, sprzętem jeździeckim i akcesoriami podróżnymi. Po intensywnym zwiedzaniu odpocznij w przypałacowym ogrodzie francuskim z fontanną lub pospaceruj po romantycznym parku w stylu angielskim. www.muzeumzamoyskich.pl
4. Muzeum Czartoryskich w Puławach
Dawna rezydencja Czartoryskich jest miejscem, gdzie 200 lat temu dzięki staraniom Księżnej Izabelli powstało pierwsze polskie muzeum narodowe. Obiekt pełni funkcje muzealne aż do dziś. Zwiedzając pałacowe wnętrza zobaczysz cenne eksponaty związane z historią naszego kraju i wybitnymi Polakami oraz sentymentalne drobiazgi fundatorki Muzeum, np. pukiel włosów króla Zygmunta Starego czy zbroję husarską. Rezydencję otacza piękny park w stylu angielskim z wieloma zabytkowymi elementami architektonicznymi. Najpiękniejszym jest Świątynia Sybilli. www.muzeumczartoryskich.pulawy.pl
5. Muzeum Nadwiślańskie w Kazimierzu Dolnym
Muzeum Nadwiślańskie zaprasza do swoich oddziałów, zlokalizowanych w trzech miejscowościach. W Kazimierzu Dolnym zwiedzisz: Dom Kuncewiczów, Kamienicę Celejowską, Oddział Przyrodniczy i Muzeum Sztuki Złotniczej. W Gmachu Głównym Muzeum Nadwiślańskiego znajduje się Galeria Wystaw Czasowych oraz Oddział Muzeum Sztuki Złotniczej - jedyne tego typu w naszym kraju - gdzie zobaczysz unikatową kolekcję związaną z 1000-letnią historią polskiego złotnictwa. Jeśli ciekawi Cię przeszłość i jej tajemnice, koniecznie odwiedź Grodzisko Żmijowiska, gdzie wkroczysz do zrekonstruowanego grodu słowiańskiego. Możesz także pospacerować po wielopoziomowych krużgankach na Zamku w Janowcu i poznać jego historię, dzięki przygotowanej tam ekspozycji. www.mnkd.pl
6. Muzeum Ziemi Chełmskiej w Chełmie
Zbiory muzeum obejmują ok. 20 tysięcy eksponatów. Zwiedzając wystawę stałą "Skarby przyrody" zobaczysz osobliwości przyrodnicze wschodniej części Lubelszczyzny, eksponaty z zakresu: geologii, paleontologii, botaniki i zoologii. Wizyta w Muzeum będzie też dobrą okazją do poznania dziejów i tradycji Ziemi Chełmskiej. W piwnicach budynku przy ul. Reformackiej 27 do zobaczenia jest stała ekspozycja poświęcona ofiarom chełmskiej bezpieki, zorganizowana w miejscu, gdzie od 1945 do 1956 roku znajdował się Powiatowy Urząd Bezpieczeństwa Publicznego. www.mzch.pl
7. Muzeum Sił Powietrznych w Dęblinie
Odwiedzając obiekt poznasz historię polskiego lotnictwa wojskowego oraz tradycje lotnicze Dęblina. Na wystawie głównej MSP prezentowane jest umundurowanie i wyposażenie pilotów oraz modele statków powietrznych. Sztandar Polskich Sił Powietrznych na Zachodzie, pochodzący z okresu II wojny światowej, to najważniejszy eksponat muzealny. Miłośników lotnictwa z pewnością zainteresuje zrekonstruowany domek pilota z okresu Bitwy o Anglię, który ukazuje moment oczekiwania załogi na sygnał do lotu bojowego czy bunkier dowodzenia dla koordynatora walk powietrznych. Zwiedzając wystawę na wolnym powietrzu zobaczysz ponad 70 statków powietrznych, przeciwlotnicze zestawy rakietowe, artylerię przeciwlotniczą oraz sprzęt zabezpieczenia i ubezpieczenia lotów. www.muzeumsp.pl
8. Muzeum Zamojskie w Zamościu
Aby dogłębnie poznać miasto idealne, odwiedź Muzeum Zamojskie. Obiekt zlokalizowany jest w kamienicach mieszczańskich z I poł. XVII w., znajdujących się w północnej pierzei Rynku Wielkiego. Wśród eksponatów znajdziesz pamiątki archeologiczne z terenu dawnego województwa zamojskiego, bogate zbiory etnograficzne, w tym m.in. kolekcję XIX-wiecznych strojów, rzeźby sakralnej czy ceramiki ludowej czy ekspozycję poświęconą historii Zamościa. Placówka sprawuje również pieczę nad budynkiem fortyfikacyjnym tzw. Rotundy, będącym jednocześnie mauzoleum upamiętniającym tragedię mieszkańców Zamojszczyzny podczas okupacji hitlerowskiej. Inne oddziały to: Galeria Rzeźby Profesora Mariana Koniecznego i Arsenał. Muzeum prowadzi także szeroką działalność badawczą i dokumentacyjną, współpracując ściśle z muzeami na Ukrainie. www.muzeum-zamojskie.pl
9. Muzeum Fortyfikacji i Broni Arsenał w Zamościu
Ten oddział Muzeum Zamojskiego zachwyci wszystkich fanów militariów. Ekspozycje znajdują się w obiektach Prochowni Bastionu III, wnętrzach Arsenału oraz w Pawilonie Wystawowym pod wałem fortecznym. Odwiedzając placówkę prześledzisz rozwój sztuki wojennej od XVI do połowy XX wieku, podziwiając wyposażenie żołnierzy oraz wiele rodzajów broni. Ekspozycja jest unikalna w skali kraju, gromadzi bowiem różne formy sztuki fortecznej i militariów. www.muzeumarsenal.pl
10. Muzeum Południowego Podlasia w Białej Podlaskiej
Dzięki wizycie w Muzeum poznasz burzliwą historię Białej Podlaskiej i jego pierwszych właścicieli - Radziwiłłów. Na wystawie archeologicznej zobaczysz między innymi pozostałości ze średniowiecznego szlaku kupieckiego - miecz „wikiński” wydobyty z rzeki Tyśmienicy i 11 srebrnych grzywien znalezionych nad Bugiem. Muzeum posiada kolekcję 1600 ikon, w większości z terenów dawnej Rosji, jest to jeden z najliczniejszych zbiorów w Polsce. Zapraszamy Cię do odkrywania skarbów kultury materialnej Południowego Podlasia, od stroju ludowego z charakterystycznym pereborem, przez wzornictwo czy sztukę obrzędową. www.muzeumbiala.pl
11. Muzeum Czynu Bojowego Kleeberczyków w Woli Gułowskiej
Muzeum zaprasza na ekspozycję przybliżającą ostatnią bitwę wojny obronnej z początku października 1939 r. Zastosowana technika multimedialna pozwoli Ci przenieść się w czasie i poczuć wyjątkową atmosferę tamtych czasów. Atrakcyjna forma przekazu z pewnością zaciekawi nie tylko miłośników historii i militariów. www.kleeberczycy.pl
12. Państwowe Muzeum na Majdanku w Lublinie wraz z oddziałami:
Muzeum i Miejscem Pamięci w Bełżcu oraz Muzeum i Miejscem Pamięci w Sobiborze
Niemiecki obóz koncentracyjny w Lublinie funkcjonował od października 1941 do lipca 1944 roku. Na terenie byłego obozu jesienią 1944 r. powstało Państwowe Muzeum na Majdanku, które jest najstarszą w Europie instytucją muzealną pielęgnującą pamięć o ofiarach II wojny światowej. Trudną historię tego miejsca poznasz dzięki znajdującym się tam ok. 70 obiektom historycznym. Wśród nich są komory gazowe, krematorium, rowy egzekucyjne, jedno z pięciu pól więźniarskich oraz część budynków gospodarczych i administracyjnych. W jednym z baraków przygotowana została multimedialna wystawa "Więźniowie Majdanka". www.majdanek.eu
Obóz w Bełżcu został utworzony w ramach akcji "Reinhardt". Tam Niemcy po raz pierwszy zastosowali stacjonarne komory gazowe do uśmiercania Żydów. Dzisiaj tragedię ofiar upamiętnia symboliczny pomnik oraz budynek w formie pociągu, w którym zlokalizowano ekspozycję muzealną. www.belzec.eu
W miejscu nazistowskiego obozu zagłady w Sobiborze, na terenie pomnika, jesienią 2020 roku otwarto wystawę stałą „SS-Sonderkommando Sobibor. Niemiecki obóz zagłady 1942–1943”. Podczas zwiedzania poznasz dzieje obozu oraz jego poszczególnych ofiar. W centralnym punkcie ekspozycji znajdziesz ogromną gablotę, zawierającą przedmioty odkryte podczas prac archeologicznych. www.sobibor-memorial.eu
13. Muzeum Henryka Sienkiewicza w Woli Okrzejskiej
Poznaj miejsce urodzenia naszego wybitnego Noblisty i jego związki z Lubelszczyzną. Wizyta w Muzeum zaznajomi Cię z pamiątkami po pisarzu i bogatym zbiorem rodzinnych fotografii. Na 6 salach ekspozycyjnych prezentowane są także polskie i obcojęzyczne wydania dzieł Sienkiewicza z całego świata, rekwizyty z ekranizacji filmowych, XIX-wieczne meble i zbiory numizmatyczne. www.muzeumhs.pl
14. Muzeum Zespół Synagogalny we Włodawie
We Włodawie, nazywanej Miastem Trzech Kultur, od wieków współistniały różne religie, tradycje i zwyczaje. Siedziba Muzeum znajduje się w pożydowskim Zespole Synagogalnym, w którego skład wchodzą: Wielka Synagoga, Mała Synagoga oraz Dom Pokahalny. Ekspozycja składa się aż z 8 wystaw stałych. Dzięki nim odkryjesz wielokulturową historię tego terenu. Ciekawą atrakcją jest największe w kraju edukacyjne kino wirtualnej rzeczywistości o nazwie "Zachęta", która upamiętnia dawne, włodawskie kino. www.muzeumwlodawa.eu